ႏူးညံ့ မေနႏိုင္ပါ

ေက်ာ္စြာမိုး | ေအာက္တိုဘာ ၂၉ ၊ ၂၀၀၇

ေလးလအရြယ္ ကေလးငယ္၏ မိခင္ မနီလာသိန္း အေနျဖင့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ သမီးငယ္အနားတြင္ ရိွေနသင့္သည္။ သူမ၏ ကေလးငယ္ကို ျပဳစုေနဖို႔ သင့္သည္။ အခုေတာ့ ဆုေငြထုတ္ခံရထားရၿပီး ေရွာင္တိမ္းပုန္းေအာင္းေနရသည္။ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ က ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ေ၀ဖန္ေျပာဆိုရဲေသာ သူမႏွင့္ အျခားေသာ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူမ်ားကို အသည္း အသန္ လိုက္လံဖမ္းဆီးေနသည္။

မိသားစုအက်ဳိးကိုသာၾကည့္၍ သူမ ပါးစပ္ပိတ္ ၿငိမ္သက္ေနမည္ေလာ၊ သို႔မဟုတ္ သမီးငယ္ႏွင့္ တကြဲတျပား ခြဲေနရႏိုင္ၿပီး ေထာင္က်ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္ကို သိလွ်က္ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါ၀င္မည္ေလာ ဟူ၍ အသက္ ၃၅ ႏွစ္အရြယ္ရိွၿပီျဖစ္သူ မနီလာသိန္းအတြက္ တခုခု ျပတ္သားစြာေရြးခ်ယ္ရေတာ့မည္။

ဘာမွ မလုပ္သည္ႏွင့္စာလွ်င္ သူမအရဲစြန္႔၍ တခုခုလုပ္ေဆာင္သည္က ေရရွည္တြင္ သူမ၏သမီးငယ္အတြက္ မ်ားစြာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းလိမ့္မည္ဟု သူမက ယံုၾကည္ေနသည္။ ဤယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ပင္ ဒုတိယလမ္းသြယ္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္အတြင္း ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ လုပ္ကိုင္ေနျခင္းက သမီးငယ္အတြက္ ေတာက္ပသည့္ အနာဂတ္တခု ျဖစ္လာေစမည္ဟု သူမေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ပုန္းခိုေနသည့္ေနရာမွ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းသို႔ ေျပာျပသည္။

“ ဒီဆိုးရြားလွတဲ့ စနစ္ႀကီးတခုလံုးကို က်မတို႔ အဆံုးသတ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ က်မရဲ႕ သမီးငယ္အပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္သူျပည္ သားမ်ား အနာဂါတ္ဟာ ေတာက္ပလာပါလိမ့္မယ္” ဟု သူမက ေျပာခဲ့သည္။ “က်မသမီးကို က်မခ်စ္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ က်မသူ႔ကို ထားခဲ့ရတယ္၊ တေန႔ေတာ့ က်မသမီးေလး ဘာေၾကာင့္ က်မဒီလိုလုပ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာကို နားလည္လာပါလိမ့္ မယ္” ဟုလည္း ဆက္ေျပာသည္။

အစိုးရက ယခုေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းအဆမတန္တိုးျမႇင့္လိုက္သည့္ အခ်ိန္တြင္ လတ္တေလာျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ဆႏၵ ျပပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီး ဦးေဆာင္သူမ်ားကိုလည္း အာဏာပိုင္မ်ားက အစုလိုက္ အျပံဳလိုက္ လိုက္ လံဖမ္းဆီးေနသည္။ ဤအခ်ိန္တြင္ မနီလာသိန္း ေရွာင္တိမ္း ပုန္းလွ်ဳိးခဲ့ရသည္။ သူမ၏ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ကိုေက်ာ္မင္းယု ေခၚ ကိုဂ်င္မီသည္လည္း တရာထက္ မနည္းေသာ အျခား လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္အတူ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ခံခဲ့ရသည္။

အာဏပိုင္မ်ား၏ အမ်က္ေဒါသသင့္၍ မိသားစုႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို ပ်က္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ဒုကၡ ေပးခံခဲ့ရသည္မွာ ဤငယ္ရြယ္ေသးသည့္ မိခင္တဦးတည္းသာ မဟုတ္ေပ။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔မွ မ်ားစြာ ေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အတိုက္အခံပါတီ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပပြဲမ်ား တြင္ သတၱိေျပာင္ေျမာက္စြာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီး အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲရန္ အစိုးရက ခိုင္းေစထားသည့္ လူရမ္းကားမ်ား၏ၾကမ္းၾကဳတ္ ရက္စက္မႈႏွင့္ ေစာ္ကားေျပာဆိုမႈမ်ားကို ရဲရဲရင့္ရင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ကေလးႏွစ္ေယာက္၏ မိခင္လည္းျဖစ္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအုပ္စု၏ အဖြဲ႔၀င္တဦးလည္းျဖစ္သူ မမီးမီး၊ အိ္ပ္ခ်္အိုင္ ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသူ မျဖဴျဖဴသင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ မစုစုေႏြးႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အဂၤါေန႔တိုင္း ဘုရားတက္၀တ္ျပဳ ဆုေတာင္း သူ ေဒၚေနာ္အုန္းလွတို႔သည္လည္း အလားတူသတၱိေျပာင္ေျမာက္လွေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဖိႏွိပ္မႈမ်ား အဆံုးသတ္ေစေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ျမႇင့္တင္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားက အျမဲတေစ ေရွ႕တန္းမွ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ၎တို႔၏ ပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈ မ်ားက ပိုမိုနက္ရိႈင္းကာ အားေကာင္းလာခဲ့သည္။ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ရန္၊ ၿဖိဳခြင္းမႈမ်ားကို အံတုတြန္းလွန္ ရန္ အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနေၾကာင္း သူတို႔၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားက ျပသေနသည္။

၁၉၈၈ အေရးေတာ္ပံုေနာက္ပိုင္း ေထာင္ဂဏန္းခ်ီေသာ အမ်ဳိးသား လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူမ်ား ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ခံၾကရ၊ ႏိုင္ငံျပင္ပသို႔ မျဖစ္မေနထြက္ေျပးၾကရသည့္ အေျခအေနတြင္ ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ အမ်ဳိးသမီး မိန္းမသားတို႔၏ အခန္းက႑က ေရွ႔ေရာက္လာခဲ့သည္။ အမ်ဳိးသမီးတို႔၏ ေမတၱာရင္းခံစိတ္၊ ခိုင္ၾကည္သည့္ စိတ္ပိုင္းျဖတ္မႈႏွင့္အတူ မိသားစုရပ္တည္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကရသကဲ့သို႔ အင္အားနည္းလာေသာ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ၀န္းရံလႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။ ဤသို႔ေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈက သူရဲေကာင္းမ်ားသဖြယ္ ေျပာင္ေျမာက္စြာ လႈပ္ရွားခဲ့ ၾကသည္ဟုလည္း ဆိုႏိုင္သည္။

“စိတ္ကူးတခု၊ လႈပ္ရွားမႈတခုဆိုတာက စိတ္ခံစားမႈ ဒါမွမဟုတ္ ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡဆင္းရဲေတြကေန ေပါက္ဖြားလာပါတယ္” ဟု လူအမ်ား ေလးစားခံရေသာ ျမန္မာစာေရးဆရာမႀကီး ေဒၚၾကည္ဦးက ဆိုသည္။ “သူတို႔ေတြ (ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား) က ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းမႈေတြ၊ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေထာင္ခ်ခံထားရတာေတြကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရတယ္၊ သူတို႔ရဲ႕ မယံုၾကည္ ႏိုင္ ေလာက္တဲ့ ခိုင္ၾကည္မႈ၊ စြန္႔လႊတ္မႈေတြက အဲဒီဆင္းရဲဒုကၡေတြကေန ေပါက္ဖြားလာၾကတာပဲ” ဟု လည္း ရွင္းျပသည္။

အသက္ ၈၃ ႏွစ္အရြယ္ ျမန္မာ့အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေရး စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာေရးသားခဲ့သူ စာေရးဆရာမႀကီးက မနီလာသိန္း ႏွင့္ သူမ၏လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္မ်ားျဖစ္ေသာ မျဖဴျဖဴသင္း၊ မမီးမီး၊ မစုစုေႏြးႏွင့္ ေဒၚေနာ္အုန္းလွတို႔၏ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ား အေပၚ ေလးစားေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးေတာ္ပံုအတြင္း သူမအိမ္အျပင္ဘက္တြင္ အစိုးရစစ္သားမ်ားက ဆႏၵျပသူမ်ားကို မည္သို႔မည္ပံု သတ္ ျဖတ္၊ ရိုက္ႏွက္၊ မတရားဖမ္းဆီးခဲ့သည္မ်ားကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရေသာ သူမ၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားက မနီလာသိန္း ကို တရားမွ်တသည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခု ေပၚေပါက္လာေစေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းရန္ ေစ့ေဆာ္ခဲ့ၿပီး ေလးနက္စြာ ခိုင္ျမဲေန ေစခဲ့သည္။

“အဲဒီလူေတြရဲ့အသံေတြ၊ အဲဒီျမင္ကြင္းေတြကို က်မစိတ္ထဲမွာ ၾကားေနဆဲ ျမင္ေနဆဲပါ။ ဒီစနစ္ဆိုးႀကီးကို က်မလံုး၀ဖယ္ ရွားပစ္ခ်င္ပါတယ္”ဟု သူမက ေျပာျပသည္။

၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ေက်ာင္းသားမ်ား ဆႏၵျပပြဲတြင္လည္း သူမအား ရိုက္ႏွက္ရန္ ထပ္ခါတလည္းလည္း အမိန္႔ေပးေနေသာ ရန္ကုန္ရဲခ်ဳပ္အား မနီလာသိမ္းက မဆိုင္းမတြ ပါးရုိက္ခဲ့သည္။ ရဲအရာရိွမ်ားက ကနဦးတြင္ အမိန္႔ကို မသိလိုက္ မသိ ဘာသာ ေနခဲ့ၾကေသာ္လည္း ရဲခ်ဳပ္ကို ပါးရိုက္လိုက္ေသာ အခါတြင္ သူမကို ကားအတြင္းသို႔ ပစ္သြင္း၍ ေထာင္တြင္း ပို႔ခဲ့ၾကသည္။ ရဲခ်ဳပ္ကို ရိုက္မႈျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံရၿပီး သူမ၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ၇ ႏွစ္ က်ခံခဲ့ရသည္။

မနီလာသိန္းသည္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ရာတြင္ နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားလွသည့္ အင္းစိန္ေထာင္ႏွင့္ သာယာ၀တီေထာင္ တို႔တြင္ ၈ ႏွစ္ႏွင့္ ၉ လ ေနခဲ့ရသည္။ ေထာင္က်ခံခဲ့ရေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ယခင္ကထက္ ပိုမိုခိုင္မာေသာ သံႏၷိဌာန္၊ မယိုင္မလဲေသာစိတ္ဓာတ္ႏွင့္ သူမေထာင္မွ ျပန္ထြက္လာခဲ့သည္။

“ ဒီအမ်ဳိးသမီးငယ္ေတြရဲ့ တိုင္းျပည္အေပၚမွာထားတဲ့ ေစတနာကေတာ့ တကယ့္ကို တန္ဖိုးႀကီးလွ ပါေပတယ္” ဟု ေဒၚၾကည္ဦးက ေျပာျပသည္။
မနီလာသိန္းက အာဏာပိုင္မ်ားအတြက္ အဖိုးတန္၊ အေရးပါေနပံုရသည္။ အစိုးရက သူမအား ဖမ္းဆီးမိႏိုင္ရန္အတြက္ ျမန္မာက်ပ္ေငြ သိန္းမ်ားစြာ ေပးမည္ဟု ဆုေငြထုတ္ခဲ့သည္။ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားအၾကား၌လည္း သူမ၏ဓါတ္ပံုႏွင့္ အျခား အလိုရိွေနေသာ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူမ်ား၏ ဓါတ္ပံုမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖန္႔ေ၀ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အာဏာပိုင္မ်ား မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါ။ ထိုသူမ်ားအနက္မွ အမ်ားစုကို လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ဖမ္းဆီးႏိုင္ျခင္း မရိွေသးသည္က ၎ဆုေငြထုတ္ထားသည့္ လႈပ္ရွားသူမ်ားကို လူထုေထာက္ခံမႈ အမ်ားအျပား ရိွေနေၾကာင္းလည္း ညႊန္းဆို ျပသေနသည္။

အစိုးရ အလိုရိွေနေသာ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ပုန္းေအာင္းေနရာမွ ဖုန္းျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဆက္လက္လႈံ႔ေဆာ္ ႏိုင္ခဲ့ၾကၿပီး၊ အစိုးရက ၎တို႔၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားႏွင့္ အျခားဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ေပးေနသူမ်ား၏ ဖုန္းနံပါတ္မ်ားကို ပိတ္ပင္ သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။

မိသားစုအေရးကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ ငယ္ရြယ္သူ အမ်ဳိးသမီးမ်ား မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ လႈပ္ရွားမႈတြင္ တက္ တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လာခဲ့ရသည္ကို အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္အေရး လႈပ္ရွားကူညီေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက ဖုန္းလိုင္း ေပၚတြင္ ဤသို႔ရွင္းျပခဲ့သည္။ “အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ သဘာ၀ျဖစ္တဲ့ ကိုယ္ခ်င္းစာမႈ၊ စိတ္ခံစားမႈေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြကို စြန့္လႊတ္ အနစ္နာခံဖို႔အထိ တြန္းအားေပးခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု သူမက ေျပာျပသည္။

၂၀၀၀ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၀င္ အမ်ဳိးသမီး ၃၀ ႏွင့္အတူ မျဖဴျဖဴသင္း ပထမဦးဆံုး အႀကိမ္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္းသို႔ ခရီးထြက္ခြာမည့္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ရန္ကုန္ ဘူတာရံုႀကီး၌ လိုက္၍ ပို႔ေဆာင္ႏႈတ္ဆက္ေနခ်ိန္တြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္ အင္းစိန္ေထာင္၏ တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္တခုတြင္ ၎တို႔အုပ္စုက ၄ လႏွင့္ ၄ ရက္ၾကာ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသည္။

သူမ၏အရင္ မနီလာသိန္း ကဲ့သို႔ပင္ ေထာင္မွထြက္လာၿပီးေနာက္တြင္လည္း အာဏာပိုင္မ်ား၏ မတရားအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈ ကင္းမဲ့ေနသည့္ အေျခအေနမ်ားကို တိုက္ဖ်က္ရန္အတြက္ မျဖဴျဖဴသင္း၏ စိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားမႈက ေျပာင္းလဲ မသြားခဲ့။ မယိုင္မလဲ ဆက္လက္ တည္ရိွေနခဲ့သည္။ ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္ သူမ၏ ဘ၀တခုလံုး ျမႇဳပ္ႏွံေဆာင္ရြက္ ရန္ အတြက္လည္း သူမစိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားခဲ့သည္။

သူမ၏ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ခံယူခ်က္ကို ၿဖိဳဖ်က္ပစ္ႏိုင္မည္ဟု ယူဆထားသည့္ စစ္အစိုးရ၏ ႀကိဳးပမ္းမႈသည္ လြဲေခ်ာ္သြားခဲ့ရ သည္။ “ဒီလိုထင္တာ သူတို႔အမွားပဲ” မျဖဴျဖဴသင္းက ရယ္ရယ္ေမာေမာျဖင့္ ေျပာခဲ့သည္။ သူမ အဖမ္းမခံရခင္ အခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဌာနခ်ဳပ္၌္ ရံဖန္ရံခါသာ သူမလုပ္ကိုင္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေထာင္မွ ျပန္ထြက္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ တရက္မွမပ်က္ဟု ဆိုရေလာက္ေအာင္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ပါ၀င္လုပ္ကိုင္လာခဲ့ေတာ့သည္။

ေထာင္တြင္းအေတြ႔အၾကံဳမ်ားက သူမ၏ အမ်ဳိးသမီးသဘာ၀ ေမတၱာစိတ္ႏွင္ စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားကို ပိုမိုခိုင္ၾကည္ေသာ သံႏၷိဌာန္တခု အျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲေပးခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးတြင္ လံုး၀ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ မရိွခဲ့ေသာ ညီအမ ၃ ဦး ရင္ဆိုင္ခဲ့ရ သည့္ မတရားမႈကို သူမက ျပန္ေျပာျပခဲ့သည္။ ညီအမ ၃ ဦးက ႏုိင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈမရိွခဲ့ေသာ္လည္း သူတို႔၏ အကိုက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၌ စစ္အစိုးရ ဆန္႔က်င္ေရးဆႏၵျပပြဲမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အာဏာပိုင္မ်ားက ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ျခင္းကို ခံခဲ့ၾကရသည္။

သူမ၏ အိပ္ခ်္အိုင္ဗီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးမႈေၾကာင့္ မျဖဴျဖဴသင္းကို လူအမ်ားက စာနာေထာက္ခံၾကသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ေမလတြင္ သူမ ထပ္မံအဖမ္းခံရေသာအခ်ိန္တြင္လည္း ထိုလူနာမ်ားက သူမ ျပန္လႊတ္ေပးေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္စြာ ဆႏၵျပႏိုင္ခဲ့သည္။

လြန္ခဲ့ေသာ လ ဆႏၵျပခ်ီတက္ပြဲမ်ား ကာလအတြင္း သူမေစာင့္ေရွာက္ေပးခဲ့ဖူးေသာ ေ၀ဒနာရွင္တဦးက သူမကို အကာအကြယ္ေပးထားခဲ့သည္။ “ခင္ဗ်ား အဖမ္းခံရလို႔ မျဖစ္ဘူး” ဟု ေျပာခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း မျဖဴျဖဴသင္းေနျဖင့္ အစိုးရက မ်က္ကြယ္ျပဳထားေသာ ေ၀ဒနာရွင္ ၁,၅၀၀ ခန္႔ကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (ေအေအပီပီ) က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိး သမီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားဦးေရ ၅၀ ထက္ ပိုရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ လူထုအံုႂကြမႈမွစ၍ အမ်ဳိးသမီး ၅၀၀ ေက်ာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၎တို႔ ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့မႈမ်ားေၾကာင့္ ေထာင္က်ခံခဲ့ရေၾကာင္းလည္း ေအေအပီပီ က ခန္႔မွန္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ အာဏာက်င့္သံုးမႈ အခန္းက႑တြင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း ပါ၀င္ပတ္သက္မႈ ရွိခဲ့သည္။ ျပန္ ၾကည့္လွ်င္ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာခ်ီ၍ အတိတ္ကာလကတည္းက အေရးပါခဲ့ၾကသည္။

ေအဒီ ၁၁ ရာစုမွ ၁၃ရာစုအထိ ပုဂံေခတ္တြင္ ဘုရင္မ ဖြားေစာ၏ တရားမွ်တေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို အမ်ဳိးသားဘုရင္မ်ားက ပင္ ခန္႔ညားေလးစားခဲ့ၾကရသည္။ ၁၄၅၃ ခုႏွစ္မွ ၁၄၇၂ ခုႏွစ္အထိ မြန္ေနျပည္ေတာ္အား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သူ ဘုရင္မ ရွင္ေစာပု သည္လည္း ထိေရာက္ကၽြမ္းက်င္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအတြက္ အမည္နာမေက်ာ္ၾကားခဲ့သူ ျဖစ္ခဲ့သည္။

ကုန္းေဘာင္ေခတ္ (၁၇၅၂ - ၁၈၈၅) အတြင္းကာလတြင္လည္း နန္းမေတာ္ မယ္ႏုႏွင့္ ဆင္ျဖဴမရွင္ မိဖုရားႏွစ္ပါးသည္ ၎ တို႔၏ စိတ္ဓါတ္ခိုင္ၾကည္မႈ၊ အစိုးရလုပ္ငန္းမ်ားအတြင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ပါ၀င္ေနမႈတို႔အတြက္ ေလးစားခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ေနာက္ဆံုးမိဖုရားျဖစ္ေသာ စုဘုရားလတ္သည္လည္း သီေပါဘုရင္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကိုပင္ ေက်ာ္လြန္၍ တိုင္းနန္းျပည္ေရးရာမ်ားတြင္ မူးႀကီးမတ္ရာမ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေလသည္။

ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႔ကာလဦးပိုင္း စစ္ေရးအရ ခုခံတိုက္ခိုက္မႈမ်ားတြင္လည္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားက ေရွ႔တန္းက ပါ၀င္တိုက္ ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္ ပထမ အဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲတြင္ ပါ၀င္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည့္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ သတၱိကို ၿဗိတိသွ်အရာရွိပင္ ေလးစားရေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ရသည္။ “ျမန္မာ့စစ္ပြဲမ်ားအေၾကာင္း” ဟူေသာ အဂၤလိပ္စစ္တပ္ ဗိုလ္မွဴး စေနာ့ဂရတ္စ္ေရးထားသည့္ စာအုပ္တြင္ ၁၈၂၅ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ၀က္ထီးကန္တိုက္ပြဲအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပထားခဲ့ၿပီး၊ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီး တိုင္းရင္းသူမ်ား သတၱိဗ်တၱိကို ေလးစားခ်ီးက်ဴး၍ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ သူက “ထိုရဲမက္စစ္သည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သည္ စစ္၀တ္တန္ဆာကို ၀တ္ဆင္ထားၾကသည္။ ျမင္းမ်ားကို ရဲ၀ံ့စြာ စီးနင္း၍ စစ္သည္မ်ားကိုလည္း ရဲ၀ံံ့တက္ႂကြလာေစ ရန္ အားေပးစကားမ်ား ေျပာေနၾကသည္။ ေခ်ာေမာလွပသည့္ အေမဇုန္ေတာသူမ်ားသဖြယ္ စစ္သမီးပ်ိဳတဦး၏ ရင္ဘတ္ တြင္ တိုက္ပြဲအတြင္း က်ည္သင့္ခဲ့ရသည္” ဟု ေရးသားခဲ့သည္။

၂၀ ရာစုႏွစ္အစပုိင္း နယ္ခ်ဲ႕ကိုလိုနီဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈတြင္လည္း ပညာတတ္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ပါ၀င္လာမႈေၾကာင့္ ပိုမို၍ အားေကာင္းလာခဲ့ရသည္။ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ျဖစ္ ေသာ ကုမၼာရီအသင္းကို ပညာတတ္အမ်ဳိးသမီးမ်ားက တည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ေနာင္တႏွစ္အၾကာတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဂၤလိပ္အစိုးရအား ဆန္႔က်င္သပိတ္ေမွာက္ေသာ တကၠသိုလ္သပိတ္တိုက္ပြဲတြင္လည္း ထိုအသင္းႀကီး၏ ေက်ာင္းသူ အဖြဲ႔၀င္မ်ားက ပါ၀င္ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ကုမၼာရီအသင္း ႏွင့္ ျမန္မာ ၀ံသာႏု အမ်ဳိးသမီးအသင္း ကဲ့သို႔ေသာ အျခားေသာ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔အစည္း မ်ား၏ လုပ္ငန္းစဥ္တြင္လည္း အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႔ ကိုလိုနီစနစ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ဦးတည္ခ်က္တခုဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။

အဂၤလိပ္အစိုးရကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း အာခံဆန္႔က်င္ေသာအားျဖင့္ သခင္ဘြဲ႔ခံယူၾကေသာ အမ်ဳိးသားမ်ား၏ စံနမူနာ အတိုင္း အမ်ိုးသမီးမ်ားကလည္း သခင္မမ်ားအျဖစ္ ဘြဲ႔ခံယူခဲ့ၾကသည္။

၎တို႔၏ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္လည္း အမ်ဳိးသမီး အမ်ားအျပားသည္ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ၾကရသည္။ သခင္မ မသိန္းတင္သည္ အဂၤလိပ္အစိုးရအား ရဲရဲ၀ံ၀ံ့ အံတုရင္ဆိုင္ေသာေၾကာင့္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့ၿပီး ပထမ ဦးဆုံး ေထာင္က်ခံရသည့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ၅ ဦးအနက္ တဦးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည္။

အဂၤလိပ္အစိုးရအား ဆန္႔က်င္မႈ တစစ ပိုမိုႀကီးထြားလာသည္ႏွင့္အမွ် ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္တြင္ ေနရာ တေနရာ ရရိွေရးအတြက္ စတင္ေတာင္းဆိုလာခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၃၁ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသမီးေကာင္စီက လန္ဒန္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ျမန္မာ့အေရး အထူးေဆြးေႏြးပြဲ ကြန္ဖရင့္သို႔ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးကိုယ္စားလွယ္တဦး တက္ခြင့္ျပဳရန္ အဂၤလိပ္အစိုးရအား ေအာင္ျမင္စြာ ဖိအားေပးႏိုင္ခဲ့သည္။

စာေရးဆရာမ၊ ေက်ာင္းဆရာမႏွင့္ မိခင္တဦးျဖစ္သူ အမ္ေအ ျမစိန္ဟု လူသိမ်ားေသာ ေဒၚျမစိန္ကို ေကာင္စီက ကိုယ္စား လွယ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။ ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္မွ မဟာ၀ိဇၹၹာဘြဲ႔ ရရိွခဲ့ေသာေၾကာင့္ သူမအား အမ္ေအျမစိန္ဟု ေခၚၾကျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၁ အေစာပိုင္းတြင္လည္း ကုလသမဂၢျဖစ္လာမည့္ ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္ အသင္းႀကီး အတြက္ အာရွတလႊားရိွ အမ်ဳိးသမီးထုအား ကိုယ္စားျပဳတက္ေရာက္မည့္ အမ်ဳိးသမီးႏွစ္ေယာက္တြင္ ေဒၚျမစိန္က ကိုယ္စားလွယ္ တဦးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရေသးသည္။

လန္ဒန္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဒၚျမစိန္က အဂၤလိပ္အစိုးရအား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ား ကို အာမခံေပးေသာ ဥပေဒတခု ျပဌာန္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

၁၉၂၉ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚႏွင္းျမသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံခဲ့ရ သည္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရေသာ အျခားအမ်ဳိးသမီးတဦးမွာ ေဒါက္တာေဒၚေစာစ ျဖစ္ၿပီး သူမအား ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာ၏ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံသားတဦးအျဖစ္ ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ၅ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ထိပ္တန္း အမ်ဳိးသမီးႏိုင္ငံေရးသမား တဦးျဖစ္သူ မစၥ ဘေမာင္ခ်ိန္ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးႏွင့္ တဦးတည္းေသာ ကရင္ျပည္နယ္ ကိုယ္စားျပဳ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ခံခဲ့ရသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း စစ္အာဏာသိမ္းယူခဲ့ေသာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားမွစ၍ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အခန္းက႑သည္ တစစ ေမွးမိွန္လာခဲ့ရသည္။ အမ်ဳိးသားမ်ား ႀကီးစိုးေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္တြင္ အမ်ဳိး သမီးမ်ားအဖို႔ ႀကိဳးဆြဲရာကရေသာ ရုပ္ေသးရုပ္သာသာ အဆင့္သို႔ ေရာက္ခဲ့ရေတာ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ႏိုင္ငံတ၀န္း လူထုအံုႂကြမႈေၾကာင့္ ဦးေန၀င္းအာဏာ စႊန္႔လႊတ္ခဲ့ရေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ ကာလကို ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီး မ်ားအတြက္ “အေမွာင္လႊမ္းေသာေခတ္” အျဖစ္ပင္ သတ္မွတ္ႏိုင္သည္။

လက္ရိွ စစ္အစိုးရေအာက္တြင္ အမ်ဳိးသမီးထုသည္ ထူးျခားသိသာစြာ တိုးတက္လာျခင္း မရိွခဲ့သကဲ့သို႔ အစိုးရအဖြဲ႔တြင္ လည္း အမ်ဳိးသမီး တဦးတေယာက္ကိုမွ် အဆင့္ျမင့္ရာထူးမ်ား၌ ေနရာေပးခံရျခင္း မရိွခဲ့ေပ။

သို႔ေသာ္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေရးဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီးျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦး ေဆာင္မႈေနရာ ရရွိလာခဲ့ၿပီး လူအမ်ား ၾကည္ညိဳေလးစားရေသာ အမ်ဳိးသမီးေခါင္းေဆာင္တဦးအျဖစ္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး စင္ျမင့္ေပၚသို႔ ေရာက္ရိွလာခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတ၀န္း ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ သူမက ဗဟိုခ်က္မသဖြယ္ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္ေသာ လူငယ္ထုမ်ားအၾကားတြင္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စံျပဳထုိက္စရာ ပုဂၢိဳလ္တဦးအျဖစ္ ရႈျမင္သတ္မွတ္ထားခဲ့ၾကသည္။

မနီလာသိန္းႏွင့္ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ ႏွစ္ဦးစလံုးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား စံျပဳထိုက္သူ တဦးအျဖစ္ သတ္မွတ္ထား ၾကၿပီး ၎တို႔က ရင္းႏွီးကြၽမ္း၀င္စိတ္ျဖင့္ “အန္တီ” ဟုေခၚၾကသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦးစလံုးကဲ့သို႔ပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္လည္း တရားမွ်တမႈႏွင့္ လြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ မိသားစုႏွင့္ တည္ၿငိမ္လံုျခံဳေသာ မိသားစုဘ၀ကို စႊန္႔လႊတ္ေပးဆပ္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနသူ တဦးျဖစ္သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခင္ပြန္းျဖစ္သူ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး မိုက္ကယ္အဲရစ္၊ သားငယ္ႏွစ္ဦးတို႔ႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံရပ္ျခားတြင္ အေျခခ် ေနထိုင္ႏုိင္သည့္ အခြင့္အေရးကို ျငင္းပယ္ခဲ့ၿပီး ရန္ကုန္တြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ေနထိုင္ေနရသည့္ လမ္းကို ေရြး ခ်ယ္ခဲ့သည္။ ခင္ပြန္းကြယ္လြန္ေသာအခါတြင္လည္း ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ေတြ႕ခြင့္မရခဲ့။ စစ္အစိုးရက သူမ ျမန္မာႏိုင္ငံ သို႔ ျပန္၀င္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္မည့္အေရးကို စိုးရိမ္ေသာေၾကာင့္ ခင္ပြန္းသည္၏ စ်ာပနသို႔လည္း မတက္ေရာက္ခဲ့ရေပ။ သား ႏွစ္ဦးကို ေတြ႔ခြင့္မရသည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။

“ၾကက္ဖတြန္မွ မိုးလင္းတာပါ၊” ဟု ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပေသာ အမ်ဳိးသမီးေရးရာ အန္ဂ်ီအိုဖိုရမ္ အစည္း အေ၀း၌ ျမန္မာစကားပံုေဟာင္းတခုကို ရည္ညႊန္း၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းတင္ မိန္႔ခြန္းတခုမွ တဆင့္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။ “တကယ္ေတာ့ ၾကက္ဖက အေမွာင္ထုကို ဖယ္ရွားပစ္မည့္ အလင္းေရာင္ကို ႀကိဳဆိုေသာအားျဖင့္သာ တြန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူမ၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့သည္။

“အမ်ဳိးသားမ်ားကသာလွ်င္ ဤကမၻာႀကီးကို အလင္းေဆာင္ေပးႏိုင္တာ မဟုတ္ပါ။ ေမတၱာတရား ထားတတ္ျခင္း၊ တဦး တည္း အနစ္နာခံတတ္ျခင္း၊ သတၱိဗ်တၱိ ရိွျခင္းႏွင့္ မဆုတ္မနစ္ေသာ လံု႔လထားရိွျခင္း စသည့္အစြမ္းမ်ားရိွေသာ အမ်ဳိး သမီးမ်ားသည္ ေသးသိမ္သည္းညည္းမခံတတ္ျခင္း၊ အမုန္းတရား ထားရိွျခင္း၊ ဒုကၡေ၀ဒနာ ခံစားရျခင္းႏွင့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ကုန္ဆံုးရျခင္း စေသာ အေမွာင္ထုကို ကြယ္ေပ်ာက္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေစေရးအတြက္ စြမ္းစြမ္းတမံ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္” ဟု ဤမိန္႔ခြန္းအတြင္း ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုခဲ့ပါေသးသည္။

“ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈႀကီးမွာ ပါ၀င္ခဲ့တာေၾကာင့္ ေထာင္က်ခံခဲ့ရတဲ့ က်မရဲ႕ အမ်ဳိးသား လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ အမ်ားစုက သူတို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသမီးေတြ အေပၚမွာ သူတို႔ျပန္ဆပ္ရမယ့္ ေက်းဇူးေတြရိွတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပၾကပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ကေတာ့ သူတို႔ရဲ့အနားမွာ ေအးအတူပူအမွ် ၾက့ံၾကံ့ခံရပ္တည္ခဲ့တဲ့၊ ေမြးကင္းစကေလးငယ္ကို ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေကြၽး ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ေပးရတဲ့ မိခင္သည္ေတြ ျဖစ္တဲ့၊ သူတို႔ရဲ႕ သားသမီးေတြကို ျခေသၤ့မေတြလို သတၱိရိွရိွ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ခဲ့တဲ့ သူတို႔ ဇနီးသည္ေတြြရဲ့ ေက်းဇူးေတြအေၾကာင္းပါပဲ” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထပ္ေလာင္းေျပာျပခဲ့ေသးသည္။

ကိစၥရပ္မ်ားကို ေျဖရွင္းရာတြင္ ပဋိပကၡ တစံုတရာေပၚေပါက္ျခင္း မရိွဘဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္ အစြမ္းတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက အမ်ဳိးသားမ်ားထက္ သာလြန္ စြမ္းႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သိပၸံနည္းက် သုေတသနျပဳ ထားခ်က္၏ ရလဒ္မ်ားကို ကိုးကား၍လည္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ေလ့လာ ေတြ႔ရိွခ်က္တခုတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက စကားအရာ ေျပာဆိုရာတြင္ အမ်ဳိးသားမ်ားထက္ ပိုမိုကြၽမ္းက်င္လိမၼာၾကၿပီး အမ်ဳိးသားမ်ားက ကာယျဖင့္ေျဖရွင္းေရးကိုသာ အားသန္ၾက သည္ဟု ဆုိသည္။

“ပဋိပကၡမ်ားကို ေျဖရွင္းရာတြင္ ရက္စက္မႈ၊ သို႔မဟုတ္ အၾကမ္းဖက္မႈ နည္းလမ္းမ်ားထက္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးျဖင့္သာ အေျဖရွာမည္ဟူေသာ နည္းလမ္းကိုသာ အားထုတ္ေနၾကေသာေၾကာင့္ ပဋိပကၡမ်ားအဆံုးသတ္ေရးတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၌
အားေကာင္းခ်က္ရွိေနၿပီး အေထာက္အကူျပဳ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္စြမ္း ရိွေနသည္ကိုလည္း ယင္းေတြ႔ရိွခ်က္မ်ားက မလြဲ မေသြ ညႊန္ျပေနျခင္း ျဖစ္သည္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အၾကံျပဳခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အျပင္ ယခုအခါ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ရန္မွ ေရွာင္တိမ္းေနၾကရေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကလည္း လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းတြင္ က်င့္၀တ္ေရးရာ၊ စိတ္ဓါတ္ေရးရာပိုင္းအရ အထက္စီးမွ ရွိေနသည္ဟု ဆိုႏိုင္ သည္။ ႏိုင္လိုမင္းထက္လုပ္လိုေသာ အမ်ဳိးသားမ်ားႏွင့္ ရက္စက္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ စစ္အစိုးရ၏ ဖိႏွိပ္ခံရသူသားေကာင္မ်ား အေပၚတြင္ ၎တို႔ထားရိွႏိုင္သည့္ ေမတၱာတရားႀကီးမားမႈက အေရးပါေသာ ႏိုင္ငံေရးလက္နက္တခုသဖြယ္ ျမင္ေတြ႔ႏိုင္ သည္။

“က်မသမီးကို က်မ ခ်စ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ဥပမာ ကရင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ကေလးေတြရဲ႕ လက္ကိုဆြဲ ၿပီး ေတာထဲမွာ ပုန္းခိုေနရတဲ့ သားသည္မိခင္ေတြအတြက္လည္း က်မတို႔စဥ္းစားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတို႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဒုကၡနဲ႔ ယွဥ္ရင္ က်မခံစားေနရတာက အေသးအမႊားပါ” ဟု မနီလာသိန္းက ေျပာျပသည္။

“ သူတို႔ရဲ႕ ကေလးေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ က်မသမီးက က်မမရိွေနႏိုင္သည့္တိုင္ေအာင္ သူ႔အဖိုးအဖြားေတြနဲ႔ လံုလံုျခံဳျခံဳ ေနႏိုင္ပါ ေသးတယ္” ဟု မိမိအေရးထက္ အျခားသူမ်ား၏ ဆင္းရဲဒုကၡအေရးကို ပူပန္စိုးရိမ္စိတ္ႏွင့္ သူမက ေတြး၍ ေျဖသည္။

“အနာဂတ္မွာ ဒီထက္ ဆိုးရြားတဲ့ ဒုကၡေတြကို ရင္ဆိုင္ေတြ႔ၾကံဳၾကရပါလိမ့္ဦးမယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်မသမီးေလးလည္း ဒီအတိုင္းသာဆိုရင္ ေကာင္းမြန္ တဲ့ ဘ၀တခုကို တည္ေဆာက္ရရိွႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု မနီလာသိန္းက ေျပာျပခဲ့ပါ သည္။

၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ထုတ္ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းမွ No Soft Touch By Kyaw Zwa Moe ကို ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆို ေဖာ္ျပပါသည္။