မည္သူယံုၾကည္၊ မယံုၾကည္၊ က်ေနာ္ယံုၾကည္သည္။
ပထမဦးစြာ က်ေနာ္သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးျဖစ္သလို၊ ဗုဒၶဘာသာ၏ သြန္သင္ဆံုးမမူၾကားမွ ေပါက္ဖြားၾကီးျပင္းလာခဲ့သူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္ေၾကာင္းမိတ္ဆက္ပါရေစ။
ျပီးခဲ့ေသာရက္ပိုင္းမ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း႔ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့မူမ်ားကို ျမင္ေတြ႔ၾကားသိရၿပီးယခု ေဆာင္းပါးကို ေရးသားလိုက္ပါသည္၊ က်ေနာ္သည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ န၀တ လက္ထက္ မႏၱေလးၿမိဳ႔ ၈၄လမ္းမေရွ႕ သံဃာမ်ားပစ္ခတ္မူေၾကာင့္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ပတၱနိကၠဳဇၨနကံေဆာင္သပိတ္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုအခ်ိန္ကလည္း သံဃာေတာ္မ်ားေသြးေျမ က် ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးေထာင္သြင္း အက်ဥ္းက်ခံခဲ့ရဖူးပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထုိအခ်ိန္က Media Technology သည္ ယေန႔ေခတ္ေလာက္ မတိုးတက္ေသးသျဖင့္ ျပည္ပမွ ျမင္ေတြ႔ဖို႔ရန္အလြန္ခဲ ယဥ္းလွပါသည္။
ထိုအခ်ိန္က သံဃာေတာ္မ်ားကို ပစ္ခတ္၍ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ က်ည္ခခဲ့သည့္ စစ္စည္းသုတ္ သံသပိတ္တစ္လံုးကို မႏၱေလးမွ ရန္ကုန္ British Embassy ရွိ သတင္းတာ၀န္ခံ အျဖစ္တာ၀န္ယူထားသူ Daw Nita Yin Yin May (ယခု BBC ၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ)မွ ကူညီေပး၍ အေနာက္ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ မွ စစ္သံမူးမ်ားျမင္ေတြ႔ခဲ့ဖူးပါသည္။ က်ေနာ္အခုလိုေဖာ္ျပရသည္မွာ န၀တ တျဖစ္လည္း နအဖသည္ မိမိတို႔အာဏာတည္ျမဲေရး အတြက္ဆိုလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သားေတာ္သံဃာေတာ္မ်ားကိုပင္ သက္ျဖတ္ဖို႔ရန္ ၀န္မေလးေၾကာင္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကတည္းက က်ေနာ္ျမင္ေတြ႔ခဲ့ဖူးပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ၀န္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ပိ႗ကတ္(၃)ပံုေအာင္ (၂)ပံုေအာင္ ဆရာေတာ္မ်ားပင္ သကၤန္းခၽြတ္၍ လူ၀တ္လဲေစခဲ့ပါသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ ဆရာေတာ္ဦးတိေလာကဘိ၀ံသ (အင္းစိန္ရြာမ)ဆိုလွ်င္ အင္းစိန္ေထာင္အေဆာင္ (၃)အခန္း၌ အတူတူေနခဲ့ဖူးပါသည္။ ယခုလည္း ဆရာေတာ္ ဦးတိေလာကဘိ၀ံသ (တြဲဖက္အက်ိဳးေဆာင္) ကို ကမၻာေအး ဗဟိုသံဃာ၀န္ေဆာင္မ်ားထားရွိသည့္ ကမၻာေအးေစတီတြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ပံုစံမ်ိဳးျဖင့္ ထားရွိေၾကာင္း ဆရာေတာ္ႀကီးႏွင့္ေတြ႔ခဲ့ရေသာ သူငယ္ခ်င္းမွေျပာျပ၍ သိရပါသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းသံဃာနာယက ဥကၠဌ(သာသနအလင္းေရာင္) ေဒါပုံေက်ာင္းမွ ဆရာေတာ္ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ သူတစ္ဦးမွ ယေန႔ျဖစ္ပ်က္ေနမူမ်ားကို ေလွ်ာက္ထားရာ ဆရာေတာ္မွ “ငါတို႔ကိုယ္တိုင္ အစိုးရကို မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါးႏွဲ႔အညီအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ေျပာတာပဲ” အဲ့ဒါေတြၾကေတာ့ အျပင္ကလူေတြမသိသလို၊ သူတို႔ေျပာဆိုတာမွန္သမွ်ကိုလည္း သာသနာေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ အစိုးရ Media မ်ားမွ Censorship ျပဳလုပ္ၿပီး မွ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါသည္။
သံဃာေတာ္မ်ားက ေမတၱာပို႔ပရိတ္ရြတ္ဆိုသည္ကို ၾကမ္းတမ္းစြာတံု႔ျပန္ခဲ့သည္ သတၱ၀ါတစ္ေကာင္ကဲ့သို႔ သေဘာထား၍ သံဃာေတာ္မ်ားအား ႀကိဳးကြင္းျဖင့္ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔အစိုးရမွျပဳမူက်င့္ႀကံ ပုံမ်ားကို အေရးအခင္းအစပိုင္းကတည္းက ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ခဲ့လွ်င္ ယခုကဲ့သို႔ အျဖစ္အပ်က္ဆိုးမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ခဲ့မည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရသည္ မည္သည့္ အခါကမွ် မိမိလုပ္ရပ္မွားယြင္းမူမ်ားကို ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ခဲ့ရိုးမရွိ၊ မိမိလုပ္သမွ် အမွန္၊ သူမ်ားလုပ္သည္မွန္သမွ် အမွား၊ သူ႔အားကန္႔ကြက္ခဲ့လွ်င္လည္း ရႏ္ၿငိဳးဖြဲ႔၍ တံု႔ျပန္တတ္သည္။
ဗုဒၶတရားေတာ္တြင္ ေမတၱာပို႔၊ ပရိတ္ရြတ္ဆိုိသည္မွာ မဂၤလာတစ္ပါး မဟုတ္ပါလား။ ပရိတ္ ရြတ္ဆိုမူမ်ားကိုပင္ သည္းခံႏိုင္စြမ္း မရွိေသာ သူမ်ားသည္က အျခားမဟုတ္၊ မေကာင္းဆိုးရြားမ်ားပင ္မဟုတ္ပါေလာ။ ျမန္မာတို႔သည္ ဟိုးယခင္အခ်ိန္မ်ားမွစ၍ ႏွစ္သစ္ကူးအခါသမယ အခ်ိန္မ်ား၌ မဂၤလာယူျခင္း၊ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းေ၀းေစျခင္း အက်ိဳးငွာ ပရိတ္ရြတ္ေမတၱာပို႔သၾကသည္ကို မဂၤလာ တစ္ပါးအျဖစ္ခံယူျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မူးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ အေပါင္းအပါတို႔မွာေတာ့ ထိုသို႔ပရိတ္ရြတ္ဖတ္သရဇၨာယ္မူကိုပင္လွ်င္ သည္းခံႏိုင္စြမး္မရွိ၊ သံဃာေတာ္မ်ားမွ ျပည္သူမ်ား၌ အက်ိဳး၊ တိုင္းျပည္သာယာ၀ေျပာေစေရးအက်ိဳးငွာ ေမတၱာေရွ႕ထား၍ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ႏီိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး တို႔သာေတာင္းဆိုခဲ့ၾကၿပီး၊ စစ္အုပ္စုအာဏာစြန္႔လႊတ္ေရးဆိုသည့္ စကားလံုး လံုး၀မပါ၀င္ေပ။ ထိုသည္ကိုပင္ ရက္စက္စြာျပဳရက္ၾကေပသည္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစု ယံုၾကည္ထားသည္မွာ မိမိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာေကာင္းမူကုသိုလ္ (ကံ)အလုပ္၊ မေကာင္းမူျပဳလုပ္ခဲ့ေသာအလုပ္ အကုသိုလ္(ကံ) ကို၊ ေနာင္ဘ၀မကူးခင္ လက္ေတြ႔ (ပစၥဳပၸါန္)ကာလႏွင့္ ေနာင္ဘ၀မ်ား၌ ခံစားရမည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထိုသို႔ယံုၾကည္ထားသည့္ အတိုင္းလည္းလက္ေတြ႔ ဘ၀တြင္ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မူမ်ားရွိေၾကာင္း သက္ေသမ်ားလည္းရွိသည္။
UNESCO (ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ ယဥ္ေက်းမူအဖြဲ႔အစည္း) မွ အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းပန္ေနသည့္ၾကားက Afghanistan (အာဖဂန္)တြင္ တာလီဘန္ (Taliban) အစိုးရမွ ကမာၻေရွးေဟာင္း၊ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ႀကီးကို ဒိုင္းနမိုင္းျဖင့္ၿဖိဳခြဲဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ မည္သူမွ မတားဆီးႏိုင္ခဲ့သလို၊ ယခင္ဗုဒၶဘာသာတရားျပန္ပြားခဲ့ရာေနရာ တစ္ခုအား ဖ်က္ဆီးၿပီး၊ မၾကာမီမွာပင္၊ ဖ်က္ဆီးခဲ့သူမ်ား အတိဒုကၡေရာက္ခံရသည္။ တာလီဘန္အစိုးရ ျပဳတ္က်ခဲ့ရသည္။ ေသြးထြက္သံယိုမူမ်ားျဖင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခင္ကဘုန္းမီးေနလတန္ခိုးႀကီးခဲ့ေသာ ဦးေန၀င္းသည္လည္း သူအင္မတန္မွ ခ်စ္လွစြာ ေသာသား၊ သမီး၊ ေျမး၊ ျမစ္မ်ားကို သူကိုယ္တိုင္ ေျမေတာက္ေျမွာက္ေပးခဲ့သည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္မ်ားျဖင့္ ထိန္းသိမ္းၿပီး မ်ားမၾကာမွီမွာပင္ ထိုစိတ္ႏွင့္ပင္ အနိစၥသေဘာႏွင့္ ကိစၥေခ်ာခဲ့ရသည့္ အျပင္ မထင္မရွားျဖင့္ေသဆံုးခဲ့ရရွာသည္။
၈၈ ကာလအတြင္း ေက်ာင္းသားမ်ားကို လူမဆန္စြာပစ္သက္ရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့ေသာ သမၼတဦးစိန္လြင္သည္ လည္း မိမိ၏ေနာက္ဆံုးခရီးတြင္ ေကာင္းမြန္စြာ ဘ၀ကူးမေကာင္းခဲ့ရရွာေပ။ တပ္မေတာ္စစ္ေဆးရံု၏ အထူးၾကည့္ရူ႕ ေစာင့္ေရွာက္ရေသာ အခန္းတြင္ အျခားေသာ သကႀ္ကီးရြယ္အိုမ်ားႏွင့္ရွိစဥ္ အသက္ထြက္ခါနီး အခ်ိန္ထိ ကေယာင္ကတမ္းျဖင့္ “ဟိုမွာေက်ာင္းသားေတြ ပစ္ပစ္” ဟု မၾကာခဏေအာ္ရင္း ဘ၀ကူးေျပာင္းခဲ့ရရွာသည္။
ဘုရားေဟာတရားေတာ္အရဆိုလွ်င္ မိမိ၏ ေနာက္ဆံုး ဘ၀ကူးေျပာင္းခ်ိန္သည္ အေရးႀကီးသည္ဟုဆိုသည္။ ဦးစိန္လြင္တစ္ေယာက္မွာေတာ့ မိမိေသဆံုးခါနီးအခ်ိန္ထိသူတစ္ပါးအေပၚ သက္ျဖတ္ေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ဘ၀ကူး ေျပာင္းသြားခဲ့ရသည့္ အျဖစ္ကို ၾကည့္လွ်င္ စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ားပဲ စဥ္းစားၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္အပါယ္ငရဲ၌ မည္မွ်ခံစားေနရမည္နည္း။ ယံုမွားသံသယရွိစရာမလိုပါ။
(မွတ္ခ်က္၊ ဦးစိန္လြင္၏ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို ထုိအခ်ိန္က ဦးစိန္လြင္ႏွင့္ တခန္းထဲေနခဲ့သူ မိသားစု၀င္ မ်ား၏ သတင္းမွတ္တမ္းအားကိုးကားပါသည္။)
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္တစ္ေယာက္ “တပည့္ေတာ္ကံ ကံစြမ္းအက်ိဳးကို ယံုၾကည္ပါတယ္ဘုရား ” ဟုမိန္႔ဆိုခဲ့သည္အတိုင္း၊ က်န္းမာသန္စြမ္းေနေသာဘ၀မွ ရုတ္တရက္ဆိုသလိုစိတ္ေရာဂါ ေ၀ဒနာခံစားေနရၿပီး မင္းစည္းစိမ္မ်ားကို ခြာေရွာင္၍ လူ႔ဘ၀မွ နာမည္ပ်က္ျဖင့္ စြန္႔ခြာခဲ့ရသည္။
န၀တအတြင္းေရးမူ(၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္တင္ဦး၊ ယခင္အမွတ္ ၄ စစ္ေဒသမူးအျဖစ္ ရန္ကုန္တိုင္း၌ ျပည္သူလူထုအား ႏွိပ္စက္မူျပဳခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ိဳပ္လြန္းေမာင္သည္လည္းေကာင္း၊ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် လုပ္ႀကံသက္ျဖတ္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ ၄င္းတို႔သံဃာေတာ္မ်ား ျပည္သူမ်ားကိုျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ကံက ယခုပင္အက်ိဳးေပးၿပီး ဥပေစၥဒကကံ (အေသဆိုိးႏွင့္ ရဟတ္ယာဥ္) ပ်က္က်၍ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
“ေလာက၌ မိမိျပဳလုပ္ေသာကံ(အလုပ္)သည္ ယခု (ပစၥဳပၸါန္)၌ခ်က္ခ်င္း ပင္ အက်ိဳးေပးပါသည္”
စစ္အစိုးရလက္ထက္မည္သူမွ် မယွဥ္ႏိုင္ေအာင္ တန္ခိုးအာဏာႀကီးထြားခဲ့သူ တစ္ဦးအျဖစ္ တည္ရွိခဲ့သည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔သည္ပင္လွ်င္ ယေန႔အခ်ိန္အခါ၌ သူကိုယ္တိုင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ဘ၀ျဖင့္ အက်ဥ္းစံဘ၀ကို ေရာက္ရွိေနခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္က ျပည္သူလူထုမ်ားအား ေထာင္ခ် ႏွိပ္စက္မူျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သူတစ္ေယာက္ ယခုအခ်ိန္ခါမွာေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ကံရဲ႕အက်ိဳးေက်းဇူးကို လက္ေတြ႔ ခံစားေနရေပၿပီ မဟုတ္ပါလား။
ဒီပဲယင္းအေရးအခင္းတြင္ စီမံကြပ္ကဲ၍ ေသြးရွင္းရွင္းထြက္ လူသက္ပဲြမ်ားကို စီမံကြပ္ကဲခဲ့သူအျဖစ္ နာမည္ရ ခဲ့သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္း တစ္ေယာက္မွာလည္း စစ္တပ္က၄င္းအား အလိုရွိေနသည္တိုင္ေအာင္ ေသြးကင္ဆာျဖင့္ မိမိ၏စည္းစိမ္အေဆာင္အေယာင္၊ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားကို မခံစားႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေသမင္းေခၚရာေနာက္သို႔ ခပ္ျမန္ျမန္လိုက္ခဲ့ရရွာသည္။ မည္သူတားႏိုင္ခဲ့သလဲ။
“သူတစ္ပါးကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ကံ ကုိယ့္တစ္ဖန္ျပန္လည္ခံရေခ်သည္တကား”
အထက္ပါလူပုဂိၢဳလ္အခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ရႈၿပီးသံေ၀ဂပြားမ်ားသင့္ပါသည္။
ကုလသမဂၢယဥ္ေက်းမူႏွင့္သိပၸံအဖြဲ႔အစည္း (UNESCO) ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာဗိသုကာ ပညာရွင္မ်ားမွ ေျပာဆိုေနသည့္ၾကားမွ မည္သူ႔ေျပာဆိုမူမွ် ဂရုမစိုက္ပဲ ေဒၚလာေငြရရွိေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး၊ ပုဂံေရွးေဟာင္းဘုရား မ်ားအား အသစ္တည္ေဆာက္ျပစ္ျခင္း၊ မလိုအပ္ပဲ နန္းျမင့္ ေမွ်ာ္စင္တည္ေဆာက္ျခင္းျဖင့္ ေရွးေဟာင္းဗုဒၶ ယဥ္ေက်းမူ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ ထိုမွ်တင္မကေသး၊ မိမိႏိုင္ငံတြင္ ဖ်က္ဆီး၍ အားမရေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဂါယာ ေဗာဓိပင္ေျခရင္းတြင္ ေၾကးသြန္းဘုရားတစ္ဆူ ၄င္းတို႔မိသားစုအမည္ျဖင့္ တည္ထားေစခဲ့သည္။
သေဘာရုိးသက္သက္ျဖင့္ တည္ထားကုိးကြယ္လွ်င္ သာဓုအႀကိမ္ႀကိမ္ ေခၚမည္မွာအမွန္ပါ။ (အဆိုး ျမင္၀ါဒီတဦးမဟုတ္ပါ။) သုိ႔ေသာ္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားျပဳ လုပ္ငန္းရွိပါလွ်က္
ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ား ထိမ္းသိမ္းထားရွိရာေနရာတြင္ အေဆာက္အဦးအသစ္မ်ားျဖင့္ အမ်ားအျမင္ ေရာေထြးေအာင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္၊ မိမိ၏ ဂုဏ္က်က္သေရ ေက်ာ္ေဇာေရးအတြက္ လဴဒါန္းျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု အမ်ားကယူဆၾကသည္။
သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဘာသာတရားကို ကိုးကြယ္ရာ၌လည္း မိမိ၏ အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ကိုးကြယ္ ျခင္းက နံပါတ္တစ္ေနရာတြင္ ယူထားသည္။ ဥပမာတစ္ခုျပရလွ်င္ မႏၱေလးတိုင္းမံုရြာၿမဳိ႕နားတြင္ ေနထိုင္သီတင္းသံုးခဲ့ ေသာ ေဗာဓိတစ္ေထာင္ဆရာေတာ္ႀကီးထံ အႀကိမ္ႀကိမ္သြားေရာက္၍ မိမိ၏ မိသားစုေရး၊ ရာထူးအာဏာ တည္တံ့ ေစေသာအက်ိဳးငွာ ရည္ရြယ္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီးကိုယ္တိုင္တဖံု၊ တိုင္းမွဴး လွျမင့္ေဆြ၊ ယခုေနာက္ပိုင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲျမင့္(မႏၱေလးတိုင္း) တို႔အား လႊတ္၍ ယၾတာယူျခင္း၊ ဓာတ္ရိုက္ဓာတ္ဆင္လုပ္ျခင္းမ်ား၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေနၿပီး မိမိေမြးထားေသာ သားႀကီးမွာ ဆိုးသြမ္းဆံုးမႈ မႏိုင္ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ႀကီးအသက္ထင္ရွားရွိေနစဥ္ အတြင္းသြားေရာက္ပူေဆြး ၍သာသနေဘာင္သို႔ ကတံုးတံုး၍ ရက္ပိုင္းသာသနေဘာင္ ၀င္ေစခဲ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသည္ တရားနာယူသည္၊ ဥပုဒ္ေဆာင္၀င္သည္၊ အသက္ေဘးမဲ့ေပးသည္၊ တရားထုိင္သည္ စသည့္အလုပ္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍ သူႏွင့္ နီးစပ္ေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားတြင္ တစ္ခါမွ် မၾကားသိဖူးပါ။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသည္ ယၾတာေခ်၊ ဓာတ္လံုးေရေသာက္၊ ဟိုဟာလုပ္ ဒီဟာလုပ္ဆိုေသာ ေလာကီေရးရာမ်ားႏွင့္သာ အလုပ္မ်ားေနေသာ ဗုဒၶဘာသာအမည္ခံ တစ္ေယာက္ပင္ျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ မိသားစုကို အျပင္ပန္းၾကည့္လွ်င္ေတာ့ စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္း၊ ကိုယ္၏ခ်မ္းသာျခင္းျဖင့္ရွိေနၾကသည္ဟု ထင္ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ အမွန္တကယ္မွာေတာ့ အတြင္းသႏာၱန္စိတ္မ်ားအတြင္း၌ ေၾကာက္ရြံျခင္း၊ စိတ္ေသာကေရာက္ျခင္း၊ တစ္စံုတေယာက္မွ လုပ္ႀကံမူကို စိုးရိမ္ေနျခင္း၊ စသည့္ေဒါသ ေမာဟမ်ားျဖင့္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ခံစားေနရမည္မွာ မုခ်အမွန္ပဲ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
က်ေနာ္ေနာက္ဆံုးတင္ျပလိုသည္မွာ သံဃာေတာ္မ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သမူကို ရက္ရက္စက္စက္ စစ္ေျမျပင္၌ ရင္ဆိုင္ေတြ႔ရေသာ ရန္သူမ်ားကဲ့သို႔ ဆက္ဆံ၍ ရုတ္ရင္းၾကမ္းတမ္းစြာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ မူမ်ားကို ယခုဘ၀မကူးခင္ပင္ ၀န္ခ်ေတာင္းပန္သင့္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ က်ေနာ္အထက္မွာ တင္ျပခဲ့ေသာ ကံ၏အက်ိဳးေပးမူမ်ားသည္ မျမင္ႏိုင္ေသာ မနက္ဖန္ရက္မ်ားတြင္ မည္သည့္ေဘးဥပဒ္ဆိုးႏွင့္ႀကံဳေတြ႔ရမည္ဆိုေသာ အခ်က္မွာ ေသခ်ာေနေပေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာဆိုလိုသည္မွာေတာင္းပန္သည္ အေလ်ာ့ေပးသည္ဆိုသည့္စကားမ်ားကုိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးႏွင္ အေပါင္းအပါမ်ားက အရႈံးေပးရသည္ဟု ထင္ျမင္ၿပီး၊ တီေကာင္အား ဆားႏွင့္တို႔ သလို ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကသည္ဟု ထင္မိပါသည္။ အမွန္တကယ္မွာေတာ့ လူတိုင္းလူတိုင္းတြင္ အျပစ္ႏွင့္မကင္းႏိုင္ၾကပါ။ စင္းလံုးေခ်ာ လူသားရယ္လို႔ ဤကမာၻေျမႀကီးမွာ မရွိပါ။ ျမတ္ဗုဒၶရွင္ေတာ္ ဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ ဒုကၡရစရိယာတရားကို (၆)ႏွစ္ၾကာ ဥရုေ၀လေတာမွာ က်င့္ႀကံခဲ့ၿပီး၊ ထိုက်င့္စဥ္သည္ မွားယြင္းေၾကာင္းသိရွိဆင္ျခင္မိလွ်င္ ထိုက်င့္စဥ္ကို စြန္႔ခြာ၍ က်င့္စဥ္အမွန္ကို ေရြးခ်ယ္ရွာေဖြေတာ္မူခဲ့သည္။ ထိုဥပမာကိုယူကာ မိမိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ မွားယြင္းသည့္ အျပဳအမူ၊ အက်င့္အႀကံကို အသိတရားရွိရွိျဖင့္ အခ်န္မဆိုင္းဘဲ ျပဳျပင္သြားဖို႔လိုအပ္ပါသည္။
စစ္အစိုးရရုပ္ျမင္သံၾကားမ်ားမွ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ေသာ ဒါရိုက္တာဦးသုခရိုက္ကူး တင္ဆက္ျပသခဲ့သည့္ “ရဟန္းစားေသာဆြမ္းတနပ္” ဇာတ္လမ္းထဲကလို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ လက္ထက္ ရဟန္းသံဃာေတာ္အား မွားယြင္းရိုက္ႏွက္ေသြးထြက္ေစခဲ့ေသာ ေက်ာက္ေသြးဆရာ မဏိဂါရသည္ ငရဲျပည္သို႔လားခဲ့ရသည္ ဟု ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။
အပါယ္ငရဲသို႔ မေရာက္ေစရန္ႏွင့္ ဆိုးက်ိဳးအျပစ္မ်ားမက သက္သာေစရန္အတြက္ အေကာင္းဆုံုးယၾတာကေတာ့ “ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားကို မိမိတို႔ျပဳလုပ္ခဲ့မိေသာ ကာယကံေျမာက္၊ ၀စီကံ ေျမာက္၊ မေနာကံေျမာက္ က်ဴးလြန္မူမ်ားကို ကာယကံရွင္မ်ား ေက်နပ္သည္အထိ ေတာင္းပန္အပ္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက မိမိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အကုသိုလ္ကံသည္ မၾကာမီအခ်ိန္မွာပင္ ျပန္လည္၍ ခံစားရပါမွာ မလြဲဧကန္ မုခ်ျဖစ္ပါေၾကာင္း မည္သူယံုၾကည္၊ မယံုၾကည္ က်ေနာ္ယံုၾကည္မိပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ (မတည္ျမဲျခင္း၊ ဆင္ရဲျခင္း၊ အၿမဲမရိွျခင္း) တရားကို ေဟာထားခဲ့သည္။ နအဖ စစ္အစိုးရသည္ (အတၱ)တည္ၿမဲျခင္း၊ တရားကို ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း၊ လူအား၊ ေငြအားမ်ားျဖင့္ မရရေအာင္ ေဖာ္က်ဴးေနသည္။ မည္သည့္တရားကအမွန္ျဖစ္သနည္း၊ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားပဲ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ၾကေစလိုပါသည္။
“သတၱ၀ါမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးကို ေရွးရႈၿပီး အသက္ေပးပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့ေသာ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ားအား ၾကည္ညိဳရွိခိုးကန္ေတာ့လိုက္ပါသည္၊”
ေနလင္း
လူရွင္သခၤ်ဳိင္းမ်ားအေျကာင္းစာအုပ္ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ
(၂၅။၁၁။၂၀၀၇)
ထိုအခ်ိန္က သံဃာေတာ္မ်ားကို ပစ္ခတ္၍ က်န္ရစ္ခဲ့ေသာ က်ည္ခခဲ့သည့္ စစ္စည္းသုတ္ သံသပိတ္တစ္လံုးကို မႏၱေလးမွ ရန္ကုန္ British Embassy ရွိ သတင္းတာ၀န္ခံ အျဖစ္တာ၀န္ယူထားသူ Daw Nita Yin Yin May (ယခု BBC ၌ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူ)မွ ကူညီေပး၍ အေနာက္ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕ မွ စစ္သံမူးမ်ားျမင္ေတြ႔ခဲ့ဖူးပါသည္။ က်ေနာ္အခုလိုေဖာ္ျပရသည္မွာ န၀တ တျဖစ္လည္း နအဖသည္ မိမိတို႔အာဏာတည္ျမဲေရး အတြက္ဆိုလွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား၏ သားေတာ္သံဃာေတာ္မ်ားကိုပင္ သက္ျဖတ္ဖို႔ရန္ ၀န္မေလးေၾကာင္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ကတည္းက က်ေနာ္ျမင္ေတြ႔ခဲ့ဖူးပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သံဃာ၀န္ေဆာင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ပိ႗ကတ္(၃)ပံုေအာင္ (၂)ပံုေအာင္ ဆရာေတာ္မ်ားပင္ သကၤန္းခၽြတ္၍ လူ၀တ္လဲေစခဲ့ပါသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ ဆရာေတာ္ဦးတိေလာကဘိ၀ံသ (အင္းစိန္ရြာမ)ဆိုလွ်င္ အင္းစိန္ေထာင္အေဆာင္ (၃)အခန္း၌ အတူတူေနခဲ့ဖူးပါသည္။ ယခုလည္း ဆရာေတာ္ ဦးတိေလာကဘိ၀ံသ (တြဲဖက္အက်ိဳးေဆာင္) ကို ကမၻာေအး ဗဟိုသံဃာ၀န္ေဆာင္မ်ားထားရွိသည့္ ကမၻာေအးေစတီတြင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ပံုစံမ်ိဳးျဖင့္ ထားရွိေၾကာင္း ဆရာေတာ္ႀကီးႏွင့္ေတြ႔ခဲ့ရေသာ သူငယ္ခ်င္းမွေျပာျပ၍ သိရပါသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းသံဃာနာယက ဥကၠဌ(သာသနအလင္းေရာင္) ေဒါပုံေက်ာင္းမွ ဆရာေတာ္ႏွင့္ နီးစပ္ေသာ သူတစ္ဦးမွ ယေန႔ျဖစ္ပ်က္ေနမူမ်ားကို ေလွ်ာက္ထားရာ ဆရာေတာ္မွ “ငါတို႔ကိုယ္တိုင္ အစိုးရကို မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါးႏွဲ႔အညီအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ေျပာတာပဲ” အဲ့ဒါေတြၾကေတာ့ အျပင္ကလူေတြမသိသလို၊ သူတို႔ေျပာဆိုတာမွန္သမွ်ကိုလည္း သာသနာေရးဦးစီးဌာနႏွင့္ အစိုးရ Media မ်ားမွ Censorship ျပဳလုပ္ၿပီး မွ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါသည္။သံဃာေတာ္မ်ားက ေမတၱာပို႔ပရိတ္ရြတ္ဆိုသည္ကို ၾကမ္းတမ္းစြာတံု႔ျပန္ခဲ့သည္ သတၱ၀ါတစ္ေကာင္ကဲ့သို႔ သေဘာထား၍ သံဃာေတာ္မ်ားအား ႀကိဳးကြင္းျဖင့္ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔အစိုးရမွျပဳမူက်င့္ႀကံ ပုံမ်ားကို အေရးအခင္းအစပိုင္းကတည္းက ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ခဲ့လွ်င္ ယခုကဲ့သို႔ အျဖစ္အပ်က္ဆိုးမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ခဲ့မည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရသည္ မည္သည့္ အခါကမွ် မိမိလုပ္ရပ္မွားယြင္းမူမ်ားကို ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ခဲ့ရိုးမရွိ၊ မိမိလုပ္သမွ် အမွန္၊ သူမ်ားလုပ္သည္မွန္သမွ် အမွား၊ သူ႔အားကန္႔ကြက္ခဲ့လွ်င္လည္း ရႏ္ၿငိဳးဖြဲ႔၍ တံု႔ျပန္တတ္သည္။
ဗုဒၶတရားေတာ္တြင္ ေမတၱာပို႔၊ ပရိတ္ရြတ္ဆိုိသည္မွာ မဂၤလာတစ္ပါး မဟုတ္ပါလား။ ပရိတ္ ရြတ္ဆိုမူမ်ားကိုပင္ သည္းခံႏိုင္စြမ္း မရွိေသာ သူမ်ားသည္က အျခားမဟုတ္၊ မေကာင္းဆိုးရြားမ်ားပင ္မဟုတ္ပါေလာ။ ျမန္မာတို႔သည္ ဟိုးယခင္အခ်ိန္မ်ားမွစ၍ ႏွစ္သစ္ကူးအခါသမယ အခ်ိန္မ်ား၌ မဂၤလာယူျခင္း၊ ေဘးအႏၱရာယ္ ကင္းေ၀းေစျခင္း အက်ိဳးငွာ ပရိတ္ရြတ္ေမတၱာပို႔သၾကသည္ကို မဂၤလာ တစ္ပါးအျဖစ္ခံယူျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မူးႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ အေပါင္းအပါတို႔မွာေတာ့ ထိုသို႔ပရိတ္ရြတ္ဖတ္သရဇၨာယ္မူကိုပင္လွ်င္ သည္းခံႏိုင္စြမး္မရွိ၊ သံဃာေတာ္မ်ားမွ ျပည္သူမ်ား၌ အက်ိဳး၊ တိုင္းျပည္သာယာ၀ေျပာေစေရးအက်ိဳးငွာ ေမတၱာေရွ႕ထား၍ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ႏီိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရး၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းေရး တို႔သာေတာင္းဆိုခဲ့ၾကၿပီး၊ စစ္အုပ္စုအာဏာစြန္႔လႊတ္ေရးဆိုသည့္ စကားလံုး လံုး၀မပါ၀င္ေပ။ ထိုသည္ကိုပင္ ရက္စက္စြာျပဳရက္ၾကေပသည္။
“လက္ေတြ႔ လက္ေတြ႔”
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစု ယံုၾကည္ထားသည္မွာ မိမိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာေကာင္းမူကုသိုလ္ (ကံ)အလုပ္၊ မေကာင္းမူျပဳလုပ္ခဲ့ေသာအလုပ္ အကုသိုလ္(ကံ) ကို၊ ေနာင္ဘ၀မကူးခင္ လက္ေတြ႔ (ပစၥဳပၸါန္)ကာလႏွင့္ ေနာင္ဘ၀မ်ား၌ ခံစားရမည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထိုသို႔ယံုၾကည္ထားသည့္ အတိုင္းလည္းလက္ေတြ႔ ဘ၀တြင္ အက်ိဳးသက္ ေရာက္မူမ်ားရွိေၾကာင္း သက္ေသမ်ားလည္းရွိသည္။
UNESCO (ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ ယဥ္ေက်းမူအဖြဲ႔အစည္း) မွ အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းပန္ေနသည့္ၾကားက Afghanistan (အာဖဂန္)တြင္ တာလီဘန္ (Taliban) အစိုးရမွ ကမာၻေရွးေဟာင္း၊ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ႀကီးကို ဒိုင္းနမိုင္းျဖင့္ၿဖိဳခြဲဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ မည္သူမွ မတားဆီးႏိုင္ခဲ့သလို၊ ယခင္ဗုဒၶဘာသာတရားျပန္ပြားခဲ့ရာေနရာ တစ္ခုအား ဖ်က္ဆီးၿပီး၊ မၾကာမီမွာပင္၊ ဖ်က္ဆီးခဲ့သူမ်ား အတိဒုကၡေရာက္ခံရသည္။ တာလီဘန္အစိုးရ ျပဳတ္က်ခဲ့ရသည္။ ေသြးထြက္သံယိုမူမ်ားျဖင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခင္ကဘုန္းမီးေနလတန္ခိုးႀကီးခဲ့ေသာ ဦးေန၀င္းသည္လည္း သူအင္မတန္မွ ခ်စ္လွစြာ ေသာသား၊ သမီး၊ ေျမး၊ ျမစ္မ်ားကို သူကိုယ္တိုင္ ေျမေတာက္ေျမွာက္ေပးခဲ့သည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္မ်ားျဖင့္ ထိန္းသိမ္းၿပီး မ်ားမၾကာမွီမွာပင္ ထိုစိတ္ႏွင့္ပင္ အနိစၥသေဘာႏွင့္ ကိစၥေခ်ာခဲ့ရသည့္ အျပင္ မထင္မရွားျဖင့္ေသဆံုးခဲ့ရရွာသည္။၈၈ ကာလအတြင္း ေက်ာင္းသားမ်ားကို လူမဆန္စြာပစ္သက္ရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့ေသာ သမၼတဦးစိန္လြင္သည္ လည္း မိမိ၏ေနာက္ဆံုးခရီးတြင္ ေကာင္းမြန္စြာ ဘ၀ကူးမေကာင္းခဲ့ရရွာေပ။ တပ္မေတာ္စစ္ေဆးရံု၏ အထူးၾကည့္ရူ႕ ေစာင့္ေရွာက္ရေသာ အခန္းတြင္ အျခားေသာ သကႀ္ကီးရြယ္အိုမ်ားႏွင့္ရွိစဥ္ အသက္ထြက္ခါနီး အခ်ိန္ထိ ကေယာင္ကတမ္းျဖင့္ “ဟိုမွာေက်ာင္းသားေတြ ပစ္ပစ္” ဟု မၾကာခဏေအာ္ရင္း ဘ၀ကူးေျပာင္းခဲ့ရရွာသည္။
ဘုရားေဟာတရားေတာ္အရဆိုလွ်င္ မိမိ၏ ေနာက္ဆံုး ဘ၀ကူးေျပာင္းခ်ိန္သည္ အေရးႀကီးသည္ဟုဆိုသည္။ ဦးစိန္လြင္တစ္ေယာက္မွာေတာ့ မိမိေသဆံုးခါနီးအခ်ိန္ထိသူတစ္ပါးအေပၚ သက္ျဖတ္ေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ဘ၀ကူး ေျပာင္းသြားခဲ့ရသည့္ အျဖစ္ကို ၾကည့္လွ်င္ စာဖတ္ပရိတ္သတ္မ်ားပဲ စဥ္းစားၾကည့္ေစခ်င္ပါသည္။ ယခုအခ်ိန္အပါယ္ငရဲ၌ မည္မွ်ခံစားေနရမည္နည္း။ ယံုမွားသံသယရွိစရာမလိုပါ။
(မွတ္ခ်က္၊ ဦးစိန္လြင္၏ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို ထုိအခ်ိန္က ဦးစိန္လြင္ႏွင့္ တခန္းထဲေနခဲ့သူ မိသားစု၀င္ မ်ား၏ သတင္းမွတ္တမ္းအားကိုးကားပါသည္။)
“လက္ေတြ႔ လက္ေတြ႔”
၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ မႏၱေလးသံဃာေတာ္မ်ားကို သက္ျဖတ္ခဲ့သူမ်ား ျပည္သူလူထုကို ႏွိပ္စက္ကလူျပဳခဲ့သူမ်ား မည္သူေကာင္းစားေနခဲ့သနည္း၊၊ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေစာေမာင္တစ္ေယာက္ “တပည့္ေတာ္ကံ ကံစြမ္းအက်ိဳးကို ယံုၾကည္ပါတယ္ဘုရား ” ဟုမိန္႔ဆိုခဲ့သည္အတိုင္း၊ က်န္းမာသန္စြမ္းေနေသာဘ၀မွ ရုတ္တရက္ဆိုသလိုစိတ္ေရာဂါ ေ၀ဒနာခံစားေနရၿပီး မင္းစည္းစိမ္မ်ားကို ခြာေရွာင္၍ လူ႔ဘ၀မွ နာမည္ပ်က္ျဖင့္ စြန္႔ခြာခဲ့ရသည္။
န၀တအတြင္းေရးမူ(၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္တင္ဦး၊ ယခင္အမွတ္ ၄ စစ္ေဒသမူးအျဖစ္ ရန္ကုန္တိုင္း၌ ျပည္သူလူထုအား ႏွိပ္စက္မူျပဳခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ိဳပ္လြန္းေမာင္သည္လည္းေကာင္း၊ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် လုပ္ႀကံသက္ျဖတ္ျခင္း မဟုတ္ဘဲ ၄င္းတို႔သံဃာေတာ္မ်ား ျပည္သူမ်ားကိုျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ကံက ယခုပင္အက်ိဳးေပးၿပီး ဥပေစၥဒကကံ (အေသဆိုိးႏွင့္ ရဟတ္ယာဥ္) ပ်က္က်၍ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။
“ေလာက၌ မိမိျပဳလုပ္ေသာကံ(အလုပ္)သည္ ယခု (ပစၥဳပၸါန္)၌ခ်က္ခ်င္း ပင္ အက်ိဳးေပးပါသည္”
စစ္အစိုးရလက္ထက္မည္သူမွ် မယွဥ္ႏိုင္ေအာင္ တန္ခိုးအာဏာႀကီးထြားခဲ့သူ တစ္ဦးအျဖစ္ တည္ရွိခဲ့သည့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးအႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔သည္ပင္လွ်င္ ယေန႔အခ်ိန္အခါ၌ သူကိုယ္တိုင္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ဘ၀ျဖင့္ အက်ဥ္းစံဘ၀ကို ေရာက္ရွိေနခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္က ျပည္သူလူထုမ်ားအား ေထာင္ခ် ႏွိပ္စက္မူျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သူတစ္ေယာက္ ယခုအခ်ိန္ခါမွာေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ကံရဲ႕အက်ိဳးေက်းဇူးကို လက္ေတြ႔ ခံစားေနရေပၿပီ မဟုတ္ပါလား။
ဒီပဲယင္းအေရးအခင္းတြင္ စီမံကြပ္ကဲ၍ ေသြးရွင္းရွင္းထြက္ လူသက္ပဲြမ်ားကို စီမံကြပ္ကဲခဲ့သူအျဖစ္ နာမည္ရ ခဲ့သူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးစိုး၀င္း တစ္ေယာက္မွာလည္း စစ္တပ္က၄င္းအား အလိုရွိေနသည္တိုင္ေအာင္ ေသြးကင္ဆာျဖင့္ မိမိ၏စည္းစိမ္အေဆာင္အေယာင္၊ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားကို မခံစားႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေသမင္းေခၚရာေနာက္သို႔ ခပ္ျမန္ျမန္လိုက္ခဲ့ရရွာသည္။ မည္သူတားႏိုင္ခဲ့သလဲ။
“သူတစ္ပါးကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ကံ ကုိယ့္တစ္ဖန္ျပန္လည္ခံရေခ်သည္တကား”
အထက္ပါလူပုဂိၢဳလ္အခ်ိဳ႕ ျပဳလုပ္ခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ရႈၿပီးသံေ၀ဂပြားမ်ားသင့္ပါသည္။
ဦးသန္းေရႊႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ
ဦးသန္းေရႊသည္ ဗုဒၶဘာသာကို Propaganda (၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး) ေလာကီအေရးအတြက္ကိုး ကြယ္ယံုၾကည္သူတစ္ဦး သက္သက္သာျဖစ္ပါသည္။ အမ်ားအျမင္ေကာင္းေစရန္ ဆန္၊ဆီ၊ဆား လူဒါန္းျခင္း၊ အခါႀကီးရကႀကီးမ်ား၌ သံဃာေတာ္အား ဆြမ္းကပ္၊ ထီးတင္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေနသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ သူ၏ ေလာကီေရးရာမ်ား အဆင္ေျပေစေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံ၏ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရး၊ အမ်ားအျမင္၌ ဘုရားတည္ ေက်ာင္းေဆာက္ လူအၾကည္ညိဳ ပုဂၢိဳလ္၊ အမ်ားလက္ဦးခ်ီကန္ေတာ့ခံ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ရန္ဖန္တီးအသံုးခ်ေနျခင္းျဖစ္သည္။ကုလသမဂၢယဥ္ေက်းမူႏွင့္သိပၸံအဖြဲ႔အစည္း (UNESCO) ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာဗိသုကာ ပညာရွင္မ်ားမွ ေျပာဆိုေနသည့္ၾကားမွ မည္သူ႔ေျပာဆိုမူမွ် ဂရုမစိုက္ပဲ ေဒၚလာေငြရရွိေရးကို ေရွ႕တန္းတင္ၿပီး၊ ပုဂံေရွးေဟာင္းဘုရား မ်ားအား အသစ္တည္ေဆာက္ျပစ္ျခင္း၊ မလိုအပ္ပဲ နန္းျမင့္ ေမွ်ာ္စင္တည္ေဆာက္ျခင္းျဖင့္ ေရွးေဟာင္းဗုဒၶ ယဥ္ေက်းမူ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ ထိုမွ်တင္မကေသး၊ မိမိႏိုင္ငံတြင္ ဖ်က္ဆီး၍ အားမရေသာေၾကာင့္ ဗုဒၶဂါယာ ေဗာဓိပင္ေျခရင္းတြင္ ေၾကးသြန္းဘုရားတစ္ဆူ ၄င္းတို႔မိသားစုအမည္ျဖင့္ တည္ထားေစခဲ့သည္။
သေဘာရုိးသက္သက္ျဖင့္ တည္ထားကုိးကြယ္လွ်င္ သာဓုအႀကိမ္ႀကိမ္ ေခၚမည္မွာအမွန္ပါ။ (အဆိုး ျမင္၀ါဒီတဦးမဟုတ္ပါ။) သုိ႔ေသာ္ အျခားေနရာမ်ားတြင္ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားျပဳ လုပ္ငန္းရွိပါလွ်က္ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္မ်ား ထိမ္းသိမ္းထားရွိရာေနရာတြင္ အေဆာက္အဦးအသစ္မ်ားျဖင့္ အမ်ားအျမင္ ေရာေထြးေအာင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္၊ မိမိ၏ ဂုဏ္က်က္သေရ ေက်ာ္ေဇာေရးအတြက္ လဴဒါန္းျခင္းမ်ိဳးျဖစ္သည္ဟု အမ်ားကယူဆၾကသည္။
သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဘာသာတရားကို ကိုးကြယ္ရာ၌လည္း မိမိ၏ အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ ကိုးကြယ္ ျခင္းက နံပါတ္တစ္ေနရာတြင္ ယူထားသည္။ ဥပမာတစ္ခုျပရလွ်င္ မႏၱေလးတိုင္းမံုရြာၿမဳိ႕နားတြင္ ေနထိုင္သီတင္းသံုးခဲ့ ေသာ ေဗာဓိတစ္ေထာင္ဆရာေတာ္ႀကီးထံ အႀကိမ္ႀကိမ္သြားေရာက္၍ မိမိ၏ မိသားစုေရး၊ ရာထူးအာဏာ တည္တံ့ ေစေသာအက်ိဳးငွာ ရည္ရြယ္၍ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီးကိုယ္တိုင္တဖံု၊ တိုင္းမွဴး လွျမင့္ေဆြ၊ ယခုေနာက္ပိုင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲျမင့္(မႏၱေလးတိုင္း) တို႔အား လႊတ္၍ ယၾတာယူျခင္း၊ ဓာတ္ရိုက္ဓာတ္ဆင္လုပ္ျခင္းမ်ား၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ မိမိကိုယ္တိုင္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ေနၿပီး မိမိေမြးထားေသာ သားႀကီးမွာ ဆိုးသြမ္းဆံုးမႈ မႏိုင္ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ႀကီးအသက္ထင္ရွားရွိေနစဥ္ အတြင္းသြားေရာက္ပူေဆြး ၍သာသနေဘာင္သို႔ ကတံုးတံုး၍ ရက္ပိုင္းသာသနေဘာင္ ၀င္ေစခဲ့သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသည္ တရားနာယူသည္၊ ဥပုဒ္ေဆာင္၀င္သည္၊ အသက္ေဘးမဲ့ေပးသည္၊ တရားထုိင္သည္ စသည့္အလုပ္မ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍ သူႏွင့္ နီးစပ္ေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားတြင္ တစ္ခါမွ် မၾကားသိဖူးပါ။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသည္ ယၾတာေခ်၊ ဓာတ္လံုးေရေသာက္၊ ဟိုဟာလုပ္ ဒီဟာလုပ္ဆိုေသာ ေလာကီေရးရာမ်ားႏွင့္သာ အလုပ္မ်ားေနေသာ ဗုဒၶဘာသာအမည္ခံ တစ္ေယာက္ပင္ျဖစ္သည္။ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊႏွင့္ မိသားစုကို အျပင္ပန္းၾကည့္လွ်င္ေတာ့ စိတ္၏ခ်မ္းသာျခင္း၊ ကိုယ္၏ခ်မ္းသာျခင္းျဖင့္ရွိေနၾကသည္ဟု ထင္ျမင္ႏိုင္ပါသည္။ အမွန္တကယ္မွာေတာ့ အတြင္းသႏာၱန္စိတ္မ်ားအတြင္း၌ ေၾကာက္ရြံျခင္း၊ စိတ္ေသာကေရာက္ျခင္း၊ တစ္စံုတေယာက္မွ လုပ္ႀကံမူကို စိုးရိမ္ေနျခင္း၊ စသည့္ေဒါသ ေမာဟမ်ားျဖင့္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ခံစားေနရမည္မွာ မုခ်အမွန္ပဲ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
က်ေနာ္ေနာက္ဆံုးတင္ျပလိုသည္မွာ သံဃာေတာ္မ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆုေတာင္းေမတၱာပို႔သမူကို ရက္ရက္စက္စက္ စစ္ေျမျပင္၌ ရင္ဆိုင္ေတြ႔ရေသာ ရန္သူမ်ားကဲ့သို႔ ဆက္ဆံ၍ ရုတ္ရင္းၾကမ္းတမ္းစြာ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ မူမ်ားကို ယခုဘ၀မကူးခင္ပင္ ၀န္ခ်ေတာင္းပန္သင့္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ က်ေနာ္အထက္မွာ တင္ျပခဲ့ေသာ ကံ၏အက်ိဳးေပးမူမ်ားသည္ မျမင္ႏိုင္ေသာ မနက္ဖန္ရက္မ်ားတြင္ မည္သည့္ေဘးဥပဒ္ဆိုးႏွင့္ႀကံဳေတြ႔ရမည္ဆိုေသာ အခ်က္မွာ ေသခ်ာေနေပေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာဆိုလိုသည္မွာေတာင္းပန္သည္ အေလ်ာ့ေပးသည္ဆိုသည့္စကားမ်ားကုိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးႏွင္ အေပါင္းအပါမ်ားက အရႈံးေပးရသည္ဟု ထင္ျမင္ၿပီး၊ တီေကာင္အား ဆားႏွင့္တို႔ သလို ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကသည္ဟု ထင္မိပါသည္။ အမွန္တကယ္မွာေတာ့ လူတိုင္းလူတိုင္းတြင္ အျပစ္ႏွင့္မကင္းႏိုင္ၾကပါ။ စင္းလံုးေခ်ာ လူသားရယ္လို႔ ဤကမာၻေျမႀကီးမွာ မရွိပါ။ ျမတ္ဗုဒၶရွင္ေတာ္ ဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ ဒုကၡရစရိယာတရားကို (၆)ႏွစ္ၾကာ ဥရုေ၀လေတာမွာ က်င့္ႀကံခဲ့ၿပီး၊ ထိုက်င့္စဥ္သည္ မွားယြင္းေၾကာင္းသိရွိဆင္ျခင္မိလွ်င္ ထိုက်င့္စဥ္ကို စြန္႔ခြာ၍ က်င့္စဥ္အမွန္ကို ေရြးခ်ယ္ရွာေဖြေတာ္မူခဲ့သည္။ ထိုဥပမာကိုယူကာ မိမိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ မွားယြင္းသည့္ အျပဳအမူ၊ အက်င့္အႀကံကို အသိတရားရွိရွိျဖင့္ အခ်န္မဆိုင္းဘဲ ျပဳျပင္သြားဖို႔လိုအပ္ပါသည္။
စစ္အစိုးရရုပ္ျမင္သံၾကားမ်ားမွ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ထုတ္လႊင့္ျပသခဲ့ေသာ ဒါရိုက္တာဦးသုခရိုက္ကူး တင္ဆက္ျပသခဲ့သည့္ “ရဟန္းစားေသာဆြမ္းတနပ္” ဇာတ္လမ္းထဲကလို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ လက္ထက္ ရဟန္းသံဃာေတာ္အား မွားယြင္းရိုက္ႏွက္ေသြးထြက္ေစခဲ့ေသာ ေက်ာက္ေသြးဆရာ မဏိဂါရသည္ ငရဲျပည္သို႔လားခဲ့ရသည္ ဟု ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။
အပါယ္ငရဲသို႔ မေရာက္ေစရန္ႏွင့္ ဆိုးက်ိဳးအျပစ္မ်ားမက သက္သာေစရန္အတြက္ အေကာင္းဆုံုးယၾတာကေတာ့ “ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားကို မိမိတို႔ျပဳလုပ္ခဲ့မိေသာ ကာယကံေျမာက္၊ ၀စီကံ ေျမာက္၊ မေနာကံေျမာက္ က်ဴးလြန္မူမ်ားကို ကာယကံရွင္မ်ား ေက်နပ္သည္အထိ ေတာင္းပန္အပ္ေပသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက မိမိျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အကုသိုလ္ကံသည္ မၾကာမီအခ်ိန္မွာပင္ ျပန္လည္၍ ခံစားရပါမွာ မလြဲဧကန္ မုခ်ျဖစ္ပါေၾကာင္း မည္သူယံုၾကည္၊ မယံုၾကည္ က်ေနာ္ယံုၾကည္မိပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ (မတည္ျမဲျခင္း၊ ဆင္ရဲျခင္း၊ အၿမဲမရိွျခင္း) တရားကို ေဟာထားခဲ့သည္။ နအဖ စစ္အစိုးရသည္ (အတၱ)တည္ၿမဲျခင္း၊ တရားကို ရုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း၊ လူအား၊ ေငြအားမ်ားျဖင့္ မရရေအာင္ ေဖာ္က်ဴးေနသည္။ မည္သည့္တရားကအမွန္ျဖစ္သနည္း၊ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားပဲ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ၾကေစလိုပါသည္။
“သတၱ၀ါမ်ား၏ အက်ိဳးေက်းဇူးကို ေရွးရႈၿပီး အသက္ေပးပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားခဲ့ေသာ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ားအား ၾကည္ညိဳရွိခိုးကန္ေတာ့လိုက္ပါသည္၊”
ေနလင္း
လူရွင္သခၤ်ဳိင္းမ်ားအေျကာင္းစာအုပ္ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ
(၂၅။၁၁။၂၀၀၇)
7 comments:
Dear Sayar Nay Linn,
Your article made me cry.
Our Buddha Sarsana and country have been tarnished by these "thugs".
I sincerely hope that Burma will remain as a country, which continues to carry the "Theravara Buddhism" in it's pristine condition for another 2500 more years.
hello ko nay linn,
your article is very good and very respectfully.i hope our country will be free from military very soon.the generals must have to pay the prize what they are doing for.
ko nay linn and other bloggers,use your freedom for our people freedom.
MINGALABAR KO NAY LINN,
SO EXCELLENT,
LET'S WE PRAY TO BUDDA
>>BE FREE MOTHERLAND[BURMA]<<
HAVE EVERY NICE TIME TO U.....
Thanks so much for posting this interesting article. I agree with you. The generals who killed or tortured must pay the price someday and they will go straight to hell after death. In Buddhism, killing a Buddhist monk is the biggest sin of all. I still don't understand why they still kill or torture Buddhist monks. I am really concerned that Theravada Buddhism will disappear in Burma. We should pray hard for Burma and freedom. We also work hard to spread Theravada Buddhism and to make it stronger.
now, i am really scared that our buddhism was slowly vanish because of the acts of than shwe and his army. I pray to Buddha that our people will not suffer from discrimination between civilians and soldiers, and injustice. I hope that we can see justice and not injustice.
Dear Ko Nay Linn
I think you are a bit too educated, polite, kind and forgiving. I respect you but I personally think that when you are dealing with evil, alien-like creatures like the junta, you just have to use the only language they understand - guns. It makes me very angry to think that even as I am writing now , a peaceful demonstrator is being tortured, raped and killed. Justice must be done for those innocent citizens who have lived in fear and poverty for nearly 50 years.
'Find the closest enemy and fight'
Bo Gyoke Aung San
Post a Comment