အုပ္ခ်ုပ္ရန္ အခြင့္အေရး ေပးသည္ ႏွင့္ ေတာ္လွန္ရန္ အခြင့္အေရး

“အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အခြင့္အေရး ေပးသည္။” (Consent of the Governed) ဒီစကားစုကို သေဘာက် ေနခဲ့မိပါတယ္။

အုပ္ခ်ဳပ္သူ လူတန္းစားက ျပည္သူလူထုကို သူတို႔ သေဘာအတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္တာ မဟုတ္ဘဲ၊ ျပည္သူလူထုက အခြင့္အေရးေပးမွ အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္သည္။ လိုအပ္လွ်င္ အဲဒီ အခြင့္အာဏာကို ျပည္သူလူထုက အခ်ိန္မေရြး ျပန္လည္ရုတ္သိမ္းႏိုင္ခြင့္ (သို႔) ေတာ္လွန္ရန္ အခြင့္အေရး (Right to Rebel) ရွိတယ္။

ဒီစကားလံုးေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရားေတြကို ေရးသားခဲ့တဲ့ ဂၽြန္ေလာ့ခ္ (John Locke -1632 – 1704) ရဲ႕ စကားစုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ထင္ရွားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေတြးေခၚပညာရွင္ ျဖစ္သလို အခုလက္ရွိ ႏိုင္ငံၾကီးေတြျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္ စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ပံု စနစ္ေတြမွာ သူ႔ရဲ႕ အေတြးအေခၚတခ်ိဳ႕က အဓိက ေနရာမွာ ရွိပါတယ္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာစာတမ္းရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ စကားစု တစ္ခု ျဖစ္တဲ့ "Life, Liberty and the pursuit of Happiness" ဆိုတဲ့ စကားစုဟာ ဂၽြန္ေလာ့ခ္ရဲ႕ စကားစု တစ္ခုပါပဲ။ ဒီလို ႏိုင္ငံႀကီးေတြက လက္ဆြဲျပဳလုပ္ က်င့္သံုးရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရား ေတြးေခၚ ယူဆ ခ်က္ေတြကို သိရွိထားဖို႔ လိုအပ္တယ္ ထင္ပါတယ္။

“အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အခြင့္အေရး ေပးသည္။” (Consent of the Governed) ဆိုတဲ့ သေဘာတရားကေတာ့ လူသားေတြရဲ႕ သဘာဝ ျဖစ္တဲ့ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္ခြင့္ကေန တိုင္းျပည္၊ ႏိုင္ငံေတြကို တည္ေထာင္ရတဲ့ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ ရည္ညြန္းတာပါပဲ။

တိုင္းျပည္၊ ႏိုင္ငံေတြ မျဖစ္ေပၚခင္ “လူသား သဘာဝ အေျခအေန (State of Nature)” ဆိုတာကို အရင္ ၾကည့္ၾကရေအာင္။

လူသားတိုင္းမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အဝ ရွိတယ္။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္ရာကို လုပ္လို႔ရတယ္။ ကိုယ့္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ကို ကိုယ့္ဘာသာ ကာကြယ္လို႔ရတယ္။ လြတ္လပ္စြာ စိုက္ပ်ိဳး၊ ထုတ္လုပ္၊ စားေသာက္၊ ေနထိုင္ခြင့္ အျပည့္အဝ ရွိတယ္။ ေျပာရရင္ လြတ္လပ္ခြင့္ ၁၀၀ % ေပါ့။

ဒါေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္းၾကာလာေတာ့ ၁၀၀ % လြတ္လပ္ခြင့္ အခြင့္အေရးအရ “အဆင္မေျပမႈ (inconvenience)” ေတြလည္း ျဖစ္လာေတာ့တယ္။ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ကေန အျခားလူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈ တစ္ခုခုကို အႏိုင္က်င့္ ရယူမူျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို အႏိုင္က်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥအတြက္ လြတ္လပ္စြာ ျပန္လည္တရားစီရင္ခြင့္ ရွိေပမယ့္ .. မတရားမူကို ဘယ္သူက အေရးယူေပးႏိုင္မလဲ။ အႏိုင္က်င့္ခံရသူဘက္က အားနည္းေနလို႔ ေနာက္တစ္ေယာက္က ဝင္ေရာက္ အေရးယူေပးမလား။ ဒါဆိုရင္ ဘယ္သူမွားလို႔ ဘယ္သူ မွန္တယ္ ဆိုတာကို ဘယ္လို ဆံုးျဖတ္မလဲ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ မတရားမူေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူႏိုင္တာ မရွိဘဲ “လူသား သဘာဝ အေျခအေန (State Of Nature)” ဟာ “အဆင္မေျပမႈ (inconvenience)” ေတြ မ်ားလာပါေတာ့တယ္။

အဲဒီ အခါမွာ လူသားေတြဟာ “လူသား သဘာဝအေျခအေန (State Of Nature)” ကေန “ႏိုင္ငံေရး လူ႔အဖြဲ႕အစည္း (Political Society)” အျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲလာပါေတာ့တယ္။

ဒီအေျပာင္းအလဲ အတြက္ “လူထု သေဘာတူညီခ်က္ (Social Contrast)” ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုသေဘာတူညီခ်က္ဟာ လူသားတစ္ဦးျခင္းစီနဲ႔ သူေနထိုင္ရာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔အစည္းၾကားက ဆက္ဆံမႈအတြက္ ထားရွိတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ပါ။

“လူထု သေဘာတူညီခ်က္ (Social Contrast)” ထဲမွာ ပါရွိတာေတြကေတာ့ ျပည္သူလူထုဟာ သူတို႔ရဲ႕ ၁၀၀ % ရွိတဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို တရားမွ်တမႈ ဥပေဒအတြက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လက္ထဲမွာ လဲလွယ္လိုက္တာျဖစ္ေပမယ့္ .. အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အခြင့္အေရးကိုေတာ့ ျပည္သူလူထုက ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုလံုးဟာ အမ်ားသေဘာတူညီခ်က္အရသာ ျပဳမူေနထိုင္ရမွာ ျဖစ္တယ္။

အစိုးရရဲ႕ အဓိက တာဝန္က လူသားေတြကို ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔နဲ႔ အမ်ားစုရဲ႕ အက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အဓိက ရည္ရြယ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရက ကိုယ္တိုင္က မတရားမႈေတြကို က်ဴးလြန္လာရင္ (ဒါမွ မဟုတ္) အမ်ားျပည္သူရဲ႕သေဘာထားကို ဆန္႔က်င္လာရင္ ျဖဳတ္ခ်ပိုင္ခြင့္ ရွိသလို၊ အဲဒီလို ျဖဳတ္ခ်တာကို အင္အားသံုး ႏွိမ္ႏွင္းတာေတြ ျပဳလုပ္လာရင္ေတာ့ ျပည္သူလူထုက ေတာ္လွန္ပိုင္ခြင့္ (Right To Rebel) ရွိပါတယ္။ အဲဒီ အခ်က္အတြက္ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာ တစ္ခုကေတာ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံမွာ လူတိုင္း တရားဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ေပးထားရတာပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အစိုးရက မတရားဖိႏွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ရွိလာရင္ ျပည္သူထူထုက ျပန္လည္ ကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကို အေျခခံဥပေဒကေန ခြင့္ျပဳေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလးစားစြာျဖင့္

ကိုထိုက္